“ประฮ็อก” ปลาเจ่าของชาวกัมพูชา

“ประฮ็อก” ปลาเจ่าของชาวกัมพูชา

0901602

     ฤดูแห่งการจับปลาเล็กปลาใหญ่ในแม่น้ำโขงและแม่น้ำโตนเลสาบเริ่มขึ้นอย่าง เป็นทางการแล้วในสัปดาห์ต้นเดือน ม.ค.นี้ ราษฎรตามหมู่บ้านต่าง ๆ ที่ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำทางตอนเหนือกรุงพนมเปญพากันลงอวนดักจับ บ้างก็ใช้โพงพางหรือเครื่องมือหาปลาพื้นเมืองอื่นๆ ที่คุ้นเคยเป็นอย่างดี เป็นการเริ่มฤดูแห่งการเก็บถนอมอาหารยอดนิยมเพื่อเอาไว้รับประทานในช่วงฤดู แล้งที่กำลังจะมาถึงและกลายเป็นฤดูการทำเงินทำทองในปัจจุบัน

     ชาวกัมพูชานับล้านคนที่อาศัยตามริมแม่น้ำโขงกับแม่น้ำโตนเลสาบทราบ กันมาแต่โบราณกาลว่านี่คือช่วงเดือนที่ฝูงปลาเริ่มอพยพกลับเข้าสู่ทะเลสาป ใหญ่ในภาคกลางของประเทศขณะน้ำในแม่น้ำไหลย้อนกลับและเริ่มลดระดับต่ำลง เรื่อยๆ เรื่องนี้ไม่มีใครสอนใครทั้งปลาทั้งคนต่างเรียนรู้จากธรรมชาติ

    ฤดูแห่งการจับปลาเพื่อทำปลาจ่อมหรือ “ประฮ็อก” (Prahok) จะดำเนินไปจนถึงคืนเพ็ญสุดท้ายของเดือน ก.พ. ซึ่งปริมาณปลาในแม่น้ำจะเริ่มลดน้อยลงและจับได้ลดลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งไม่คุ้มค่าเหนื่อยและการตามเข้าไปจับในโตนเลสาบนั้นเป็นเรื่องยาก เนื่องจากอาณาบริเวณกว้างขวาง เป็นการเปิดโอกาสให้ฝูงปลานานาพันธุ์ได้เติบโตเตรียมขยายพันธุ์ในฤดูฝนข้าง หน้า ก่อนจะอพยพออกจากทะเลสาปไปตามลำแม่น้ำอีกครั้งหนึ่งในฤดูน้ำหลาก

    หลายปีมานี้ทางการกัมพูชาได้มีมาตรการควบคุมการใช้เครื่องมือใน การจับปลา ห้ามใช้อุปกรณ์ขนาดใหญ่เช่นเรือลากอวนหรือใช้โพงพางขนาดใหญ่ ไม่เปิดทางให้นายทุนกวาดเก็บเอาปลาชนิดต่างๆ ไปจนหมดซึ่งเสี่ยงต่อการทำให้ปลาหลายชนิดสูญพันธุ์ไป แต่ไม่ได้ห้ามราษฎรทั่วไปที่ใช้เครื่องมือหาปลาพื้นเมือง

    เพราะฉะนั้นระหว่างปลายเดือน ธ.ค.จนถึงต้นเดือน มี.ค.ของทุกปี จึงเป็นช่วงเดือนแห่งการจับปลาอย่างมีชีวิตชีวามากที่สุดของชาวกัมพูชาใน ย่านนี้ บ้างก็จับเพื่อเก็บถนอมเป็นอาหาร บ้างก็จับขายให้พ่อค้าแม่ค้า ปลาตัวโตก็จะกลายเป็นปลาย่างรมควัน เป็นปลากรอบที่เลื่องลือชื่อ สำหรับตัวเล็กตัวน้อยก็จะกลายเป็นประฮ็อกในที่สุด.

ขอบคุณภาพและเนื้อหา
//goo.gl/xZYtVd
//goo.gl/U6qDQ2
//goo.gl/Z1wIMg
//goo.gl/MQuyHt