ทำไมต้องเรียก “พิษณุโลก” ว่า “สองแคว” ?
วัดพระศรีรัตนมหาธาตุริมแม่น้ำน่านช่วงกลางเมืองพิษณุโลก ภาพถ่ายสมัยรัชกาลที่ 5 (ภาพจากสำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ)
“พิษณุโลก” เป็นเมืองที่มีความสำคัญในหน้าประวัติศาสตร์ไทยมาอย่างยาวนาน หลายคนรู้จักชื่อเมืองนี้ในอีกนามหนึ่งว่า “สองแคว”
แล้วเหตุใดถึงได้เรียกเช่นนี้ ?
เหตุที่เรียกว่าสองแคว เป็นเพราะสมัยก่อน บริเวณดังกล่าวมีแม่น้ำ 2 สายไหลผ่านเมือง นั่นคือ
“แม่น้ำน่าน” และ “แม่น้ำแควน้อย”
โดย แม่น้ำน่าน ไหลผ่านเข้าในตัวเมือง (จวบจนปัจจุบันก็ยังไหลในเส้นทางนี้อยู่) ส่วน แม่น้ำแควน้อย เปลี่ยนทิศในการไหลผ่าน
จากเดิม ไหลลงใต้ขนานกับแม่น้ำน่าน ผ่าน เมืองสองแคว หรือ เมืองพิษณุโลก และไหลลงแม่น้ำน่านใต้
ไปที่ท่าฬ่อ จ. พิจิตร ปัจจุบันได้ไหลลงจากเทือกเขาทางทิศตะวันออกลงแม่น้ำน่านเหนือตัวเมือง ขึ้นไปประมาณ 20 กิโลเมตร
อย่างไรก็ตาม ก็แสดงให้เห็นว่า แต่เดิม เมืองพิษณุโลกนั้น มีแม่น้ำไหลผ่าน 2 สาย จึงได้รับการขนานนามว่าเมือง “สองแคว” นั่นเอง
ชื่อสองแคว ถือเป็นชื่อที่เก่าที่สุด ตั้งแต่ก่อตั้งบ้านเมืองขึ้น ในแคว้นสุโขทัย
ทั้งยังเป็นที่รู้จักของคนต่างถิ่น ไม่ว่าจะเป็นทิศเหนือ หรือใต้ เรียกขานกันมายาวนาน
และมีชื่อเต็มปรากฏในศิลาจารึกสุโขทัย บางหลักว่า “สรลวงสองแคว”
แม่น้ำน่าน บริเวณจังหวัดพิษณุโลก ถ่ายเมื่อราว ค.ศ. 1952-04 (ภาพจาก University of Wisconsin-Milwaukee Libraries)
ขอบคุณที่มา :: https://shorturl.asia/ikYqT
ความเห็นล่าสุด